UNG THƯ LÀ GÌ? (PHẦN 3)

Ngày 05/11/2019

Sự thay đổi các mô trong cơ thể không phải là Ung thư

Không phải mọi thay đổi của các mô trong cơ thể đều là ung thư. Tuy nhiên, một số thay đổi mô có thể phát triển thành ung thư nếu chúng không được điều trị. Dưới đây là một số ví dụ về sự thay đổi của các mô không phải là ung thư trong một số trường hợp, như sau:

Tăng sản xảy ra khi các tế bào trong mô phân chia nhanh hơn bình thường và các tế bào phụ tích tụ, hoặc tăng sinh. Tuy nhiên, các tế bào và cách thức tổ chức mô trông lại khá bình thường dưới kính hiển vi. Tăng sản có thể được gây ra bởi một số yếu tố hoặc điều kiện, bao gồm kích ứng mãn tính.

Chứng loạn sản là một tình trạng nghiêm trọng hơn tăng sản. Trong loạn sản, cũng có sự tích tụ của các tế bào phụ. Nhưng các tế bào này khá bất thường và có nhiều sự thay đổi trong cách tổ chức các mô. Nhìn chung, các tế bào và mô trông càng bất thường thì khả năng ung thư sẽ hình thành càng lớn.

Một số loại loạn sản có thể cần phải được theo dõi hoặc điều trị. Một ví dụ về chứng loạn sản là một nốt ruồi bất thường (được gọi là nevus (bớt bẩm sinh) loạn sản) hình thành trên da. Một nevus loạn sản có thể biến thành khối u ác tính, nhưng không phải hầu hết chúng đều như thế.

Một tình trạng nghiêm trọng hơn nữa là ung thư biểu mô tại chỗ. Mặc dù đôi khi được gọi là ung thư, nhưng ung thư biểu mô tại chỗ không phải là ung thư vì các tế bào bất thường không lan ra ngoài mô ban đầu. Các tế bào này không xâm lấn sang mô lân cận như thường thấy ở tế bào ung thư. Tuy nhiên, cũng có một số ung thư biểu mô tại chỗ có thể trở thành ung thư, nhưng những loại ung thư này thường được điều trị dứt điểm.

Các loại ung thư

Trên thực tế, có hơn 100 loại ung thư. Các loại ung thư thường được đặt tên theo tên của các mô hoặc cơ quan nơi ung thư hình thành. Ví dụ, ung thư phổi bắt nguồn trong các tế bào phổi và ung thư não bắt nguồn từ trong các tế bào não. Ung thư cũng có thể được mô tả bởi loại tế bào hình thành nên chúng, chẳng hạn như tế bào biểu mô hoặc tế bào vảy.

Dưới đây là một số loại ung thư bắt đầu từ một số loại tế bào đặc biệt:

Ung thư biểu mô

Ung thư biểu mô là loại ung thư phổ biến nhất. Loại ung thư này được hình thành bởi các tế bào biểu mô, là các tế bào bao phủ bên trong và bên ngoài bề mặt của cơ thể. Có nhiều loại tế bào biểu mô, thường có dạng hình cột khi nhìn dưới kính hiển vi.

Ung thư biểu mô xuất hiện ở các loại tế bào biểu mô khác nhau, có tên cụ thể là:

Ung thư biểu mô tuyến là một loại ung thư hình thành trong các tế bào biểu mô sản xuất chất lỏng hoặc chất nhầy. Các mô với loại tế bào biểu mô này thường được gọi là các tuyến. Hầu hết các bệnh ung thư vú, đại tràng và tuyến tiền liệt là ung thư tuyến.

Ung thư biểu mô tế bào đáy là một loại ung thư bắt đầu ở lớp dưới hoặc đáy (lớp đáy) của lớp biểu bì, là lớp da bên ngoài của một người.

Ung thư biểu mô tế bào vảy là một loại ung thư hình thành trong các tế bào vảy, là các tế bào biểu mô nằm ngay bên dưới bề mặt ngoài của da. Các tế bào vảy cũng lót ở bề mặt trong của nhiều cơ quan khác, bao gồm dạ dày, ruột, phổi, bàng quang và thận. Tế bào vảy là tế bào phẳng, giống như vảy cá khi nhìn dưới kính hiển vi. Ung thư biểu mô tế bào vảy còn được gọi là ung thư biểu bì.

Ung thư biểu mô tế bào chuyển tiếp là một loại ung thư hình thành trong một loại biểu mô gọi là biểu mô chuyển tiếp, hoặc biểu mô tiết niệu. Mô này được tạo thành từ nhiều lớp tế bào biểu mô có thể lớn và nhỏ hơn, được tìm thấy trong lớp lót của bàng quang, niệu quản và một phần của thận (khung chậu thận) và một vài cơ quan khác. Một số bệnh ung thư ở bàng quang, niệu quản và thận chính là ung thư tế bào chuyển tiếp.

Ung thư Sarcoma (Ung thư phát triển từ lớp trung mô)

Sarcoma mô mềm hình thành trong các mô mềm của cơ thể, bao gồm cơ, gân, mỡ, mạch máu, mạch bạch huyết, dây thần kinh và mô xung quanh khớp.

Sarcomas là ung thư hình thành trong các mô xương và mô mềm, bao gồm cơ, mỡ, mạch máu, mạch bạch huyết và mô sợi (như gân và dây chằng).

Ung thư xương tạo xương (Osteosarcoma) là bệnh ung thư xương phổ biến nhất hiện nay. Các loại sarcoma mô mềm phổ biến nhất là: Leiomyosarcoma (một loại u mô cơ ác tính và hiếm gặp), Ung thư Kaposi (Kaposi sarcoma), U mô bào (Histiocytoma) sợi ác tính, (U mỡ ác tính) Liposarcoma, và Protuberans dermatofibrosarcoma (DSFP – một loại ung thư da hiếm gặp).

Ung thư Bạch cầu (Leukemia cấp)

Ung thư bắt đầu trong mô tạo máu của tủy xương được gọi là Leukemias (Ung thư Bạch cầu). Đây là loại ung thư không tạo thành khối u rắn. Thay vào đó, một số lượng lớn các tế bào bạch cầu bất thường (tế bào bạch cầu và tế bào đạo ôn bạch cầu) tích tụ trong máu và tủy xương, lấn át các tế bào máu bình thường. Mức độ thấp của các tế bào máu bình thường có thể khiến cơ thể khó lấy oxy đến các mô hơn, khó kiểm soát chảy máu hoặc chống nhiễm trùng.

Có bốn loại Ung thư Bạch cầu phổ biến, được phân nhóm dựa trên độ nặng (cấp tính hoặc mãn tính) và loại tế bào máu mà ung thư phát triển (lymphoblastic hoặc myeloid).

Ung thư Hạch bạch huyết

Ung thư Hạch bạch huyết là ung thư bắt đầu trong tế bào lympho (tế bào T hoặc tế bào B). Đây là những tế bào bạch cầu chống lại bệnh tật, là một phần của hệ thống miễn dịch. Trong ung thư hạch, các tế bào lympho bất thường tích tụ trong các hạch bạch huyết và mạch bạch huyết, cũng như trong các cơ quan khác của cơ thể.

Có hai loại ung thư hạch chính:

Ung thư hạch Hodgkin - Những người mắc bệnh này có các tế bào lympho bất thường được gọi là tế bào Reed-Sternberg. Những tế bào này thường hình thành từ các tế bào B.

Ung thư hạch không Hodgkin - Đây là một nhóm lớn các bệnh ung thư xuất phát trong các tế bào lympho. Ung thư có thể phát triển nhanh hoặc chậm và có thể hình thành từ tế bào B hoặc tế bào T.

U đa tủy xương

Đa u tủy là ung thư phát triển trong các tế bào plasma (huyết tương) - một loại tế bào miễn dịch. Các tế bào plasma bất thường, được gọi là tế bào tủy, tích tụ trong tủy xương và hình thành các khối u trong xương ở khắp cơ thể. U đa tủy còn được gọi là u nguyên bào tế bào plasma và bệnh Kahler.

Ung thư Hắc tố

Ung thư hắc tố là ung thư bắt đầu trong các tế bào đã thành tế bào hắc tố, là những tế bào chuyên biệt tạo ra melanin (sắc tố tạo màu cho da). Hầu hết các khối u ác tính hình thành trên da, nhưng cũng có thể hình thành trong các mô sắc tố khác, chẳng hạn như mắt.

Các khối u trong não và tủy sống

Có nhiều loại u não và tủy sống khác nhau. Những khối u này được đặt tên dựa trên loại tế bào và nơi đầu tiên trong hệ thống thần kinh trung ương mà chúng hình thành. Ví dụ, một khối u tế bào hình sao bắt đầu trong các tế bào não hình ngôi sao gọi là tế bào hình sao, giúp giữ cho các tế bào thần kinh khỏe mạnh. Khối u não có thể là lành tính (không phải ung thư) hoặc ác tính (ung thư).

Các loại ung thư khác

U tế bào mầm

U tế bào mầm là một loại khối u bắt đầu trong các tế bào sản sinh tinh trùng hoặc trứng. Những khối u này có thể xảy ra ở hầu hết mọi nơi trong cơ thể và có thể lành tính hoặc ác tính.

U thần kinh nội tiết

Các khối u thần kinh hình thành từ các tế bào giải phóng hormone vào máu để đáp ứng với tín hiệu từ hệ thống thần kinh. Những khối u này, có thể tạo ra lượng hormone cao hơn bình thường, có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau. U thần kinh có thể là u lành tính hoặc ác tính.

U Carcinoid (Hội chứng Carcinoid)

U carcinoid là một loại u thần kinh nội tiết. Chúng là những khối u phát triển chậm thường được tìm thấy trong hệ thống tiêu hóa (thường gặp nhất ở trực tràng và ruột non). Các khối u carcinoid có thể di căn đến gan hoặc các vị trí khác trong cơ thể, và chúng có thể tiết ra các chất như serotonin hoặc prostaglandin, gây ra hội chứng carcinoid.

Nguồn: Nutimed.vn dịch và tổng hợp từ tài liệu của Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ.