Điều trị bệnh đau khớp gối

Ngày 12/09/2017

Điều trị bệnh đau khớp gối

Nam giới, phụ nữ và trẻ em đều có thể mắc phải các vấn đề về đầu gối. Chúng xảy ra ở mọi người thuộc tất cả các chủng tộc và nguồn gốc dân tộc.Các vấn đề về viêm đầu gối có thể do một số bệnh thấp khớp như là viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ toàn thân (lupus). Các bệnh này gây sưng, có thể tổn hại đầu gối vĩnh viễn. Có các vấn đề về đầu gối như sau:

A. Viêm Khớp ở Đầu Gối:
1.1 - Viêm xương khớp
Loại viêm khớp đầu gối thường gặp nhất là viêm xương khớp. Trong bệnh này, sụn ở đầu gối bị bào mòn dần dần. 
1.2 - Phương pháp điều trị viêm xương khớp, bao gồm:
          •  Thuốc giảm đau chẳng hạn như aspirin và acetaminophen.   
          •  Thuốc giảm sưng và viêm chẳng hạn như ibuprofen và thuốc kháng viêm không steroid (NSAID).
          •  Tập thể dục để cải thiện vận động và sức mạnh.
          •  Giảm cân.
2.1 - Thấp khớp
Thấp khớp là dạng khác của viêm khớp có ảnh hưởng đến đầu gối. Khi bị thấp khớp, đầu gối bị viêm và sụn có thể bị hủy hoại. 
2.2 - Phương pháp điều trị thấp khớp:
          •  Liệu pháp vật lý
          •  Dược phẩm
          •  Phẫu thuật thay thế đầu gối (với đầu gối bị tổn hại nghiêm trọng).
 
B. Thương Tổn và Rối Loạn Sụn:
1. Nhuyễn sụn (Chondromalacia, phát âm là KON-dro-muh-lay-she-uh)
Nhuyễn sụn xảy ra khi sụn ở xương bánh chè bị mềm đi. Có thể xảy ra điều này do thương tổn, vận động quá mức hoặc yếu cơ hoặc nếu các bộ phận của đầu gối bị lệch. Nhuyễn sụn có thể phát triển nếu cú đánh mạnh vào xương bánh chè đánh bật mảnh sụn hay miếng sụn có chứa mảnh xương ra.
2. Sụn chêm (meniscus, phát âm là meh-NISS-kus) 
Sụn chêm là mảnh sụn có hình chữ C hoạt động như miếng đệm giữa xương đùi và xương chày (xương ống chân). Sụn có thể dễ bị thương tổn nếu đầu gối bị vặn trong khi chịu trọng lượng nặng. Có thể bị đứt một phần hoặc toàn bộ. Nếu đứt nhỏ, sụn chêm vẫn nối với mặt trước và mặt sau của đầu gối. Nếu đứt lớn, sụn chêm có thể bị treo lơ lửng bằng chuỗi sụn. Mức độ nghiêm trọng của thương tổn tùy thuộc vào vị trí và kích cỡ vết đứt.
3. Phương pháp điều trị thương tổn sụn, bao gồm:
          •  Các bài thể dục tăng cường cơ bắp
          •  Kích điện để tăng cường cơ bắp
          •  Phẫu thuật các thương tổn nặng.
 
C. Thương Tổn Dây Chằng
1. Tổn thương dây chằng
Hai dây chằng thường bị thương tổn ở đầu gối là dây chằng hình chữ thập trước (ACL) và dây chằng hình chữ thập sau (PCL). Thương tổn ở các dây chằng này đôi khi được gọi là "bong gân." ACL thường xuyên bị kéo căng hoặc bị đứt ra nhất (hoặc cả hai) do cử động vặn đột ngột. PCL thường bị thương do tác động trực tiếp chẳng hạn như tai nạn ô tô hoặc chặn bóng (trong bóng đá).
Các dây chằng khớp gối giữa và bên thường bị thương do cú đánh vào bên ngoài đầu gối. Điều này có thể kéo căng dây chằng và gây đứt. Những cú đánh này thường xuyên xảy ra trong các môn thể thao như bóng đá hoặc khúc côn cầu.
2. Thương tổn dây chằng được điều trị bằng:
          •  Các túi chườm nước đá (ngay sau khi bị thương) để giảm sưng
          •  Các bài thể dục tăng cường cơ bắp
          •  Nẹp
          •  Phẫu thuật (với các thương tổn nặng hơn).

D. Thương Tổn và Rối Loạn Gân:
Ba dạng thương tổn và rối loạn gân chính là:
          •  Viêm gân (gân bị viêm) và đứt gân
          •  Bệnh  Osgood-Schlatter
          •  Hội chứng dải xương chày
1. Viêm gân và đứt gân
Thương tổn gân nằm trong khoảng từ viêm gân (gân bị viêm) đến đứt gân (rách). Đứt gân thường xuyên xảy ra nhất do:
          •  Gân hoạt động quá mức (đặc biệt trong một số môn thể thao). Gân kéo căng giống như dây cao su bị giãn và bị viêm.
          •  Cố gắng đỡ cho khỏi bị ngã. Nếu cơ đùi bị co rút lại, gân có thể bị đứt. Điều này có nhiều khả năng xảy ra nhất ở người cao tuổi có gân yếu.
          •  Một dạng viêm gân đầu gối được gọi là đầu gối của vận động viên nhảy xa (jumper's knee). Trong các môn thể thao đòi hỏi phải nhảy như bóng rổ, gân có thể bị viêm hoặc đứt.
2. Bệnh Osgood-Schlatter
Bệnh Osgood-Schlatter do đè nén hoặc kéo căng một phần của vùng phát triển xương ống chân trên gây ra. Bệnh này gây sưng ở đầu gối và phần xương ống chân trên. Bệnh có thể xảy ra nếu gân của người nào đó bị đứt ra khỏi xương, mang theo một mảnh xương. Những người trẻ tuổi chạy nhảy trong khi chơi thể thao có thể mắc phải dạng thương tổn này.
3. Hội chứng dải xương chày
Hội chứng dải xương chày xảy ra khi gân cọ xát vào xương phía ngoài của đầu gối và gây sưng. Hội chứng sẽ xảy ra nếu đầu gối vận động quá mức trong một thời gian dài. Điều này đôi khi xảy ra trong khi huấn luyện thể thao.
4. Phương pháp điều trị thương tổn và rối loạn gân, bao gồm:
          •  Nghỉ ngơi
          •  Chườm đá
          •  Nâng lên
          •  Dược phẩm như là aspirin hoặc ibuprofen để giảm đau và sưng
          •  Hạn chế hoạt động thể thao
          •  Các bài thể dục kéo căng và tăng cường sức mạnh
          •  Bó bột, nếu bị đứt một phần
          •  Phẫu thuật với các chỗ đứt toàn bộ hoặc thương tổn rất nặng.
 
E. Các Thương Tổn Đầu Gối Khác:
1.1 - Viêm xương sụn bóc tách
Viêm sụn bóc tách (Osteochondritis dissecans, phát âm là OS-tee-oh-kon-DRI-tis DIS-secans) xảy ra khi không đủ máu lưu thông đến phần xương dưới bề mặt khớp. Xương và sụn dần dần lỏng ra và gây đau. Một số sụn có thể vỡ ra và gây đau nhói, yếu và khóa khớp. Người gặp tình trạng này có thể phát triển thành viêm xương khớp. 
1.2 - Phương pháp điều trị viêm xương sụn bóc tách
         •  Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính.
        •  Nếu mảnh vỡ sụn không bị rớt hẳn ra, bác sĩ phẫu thuật có thể chốt hoặc gắn chúng tại chỗ.Điều này có thể kích thích dòng máu mới lưu thông đến sụn.
​​​​​​​         •  Nếu mảnh vỡ bị rớt hẳn ra, bác sĩ phẫu thuật có thể cạo phần khoang để đến phần xương mới và thêm mô ghép xương để cố định các mảnh vỡ theo đúng vị trí.
​​​​​​​         •  Thực hiện nghiên cứu nhằm tìm hiểu việc cấy ghép sụn và mô.
2.1 - Hội chứng nếp gấp bao hoạt dịch 
Hội chứng nếp gấp bao hoạt dịch (Plica, phát âm là PLI-kah) xảy ra khi các dải mô ở đầu gối được gọi là nếp gấp sưng lên do vận động quá mức hoặc thương tổn. 
2.2 - Phương pháp điều trị hội chứng này là:
​​​​​​​         •  Dược phẩm chẳng hạn như aspirin hoặc ibuprofen để giảm sưng
​​​​​​​         •  Nghỉ ngơi
​​​​​​​         •  Chườm đá
​​​​​​​         •  Băng đàn hồi trên đầu gối
​​​​​​​         •  Các bài thể dục tăng cường cơ bắp
​​​​​​​         •  Tiêm cortisone vào nếp gấp đó
​​​​​​​         ​​​​​​​•  Phẫu thuật để loại bỏ nếp gấp nếu phương pháp điều trị đầu tiên không khắc phục được vấn đề.

Dịch và hiệu chỉnh từ,
Viện Quốc gia về các bệnh Viêm khớp, Cơ xương và Da (NIAMS)
Viện sức khỏe Hoa Kỳ (NIH)