Cẩn trọng kẻo chuẩn đoán oan là loãng xương

Ngày 12/09/2017

Cẩn trọng kẻo chuẩn đoán oan là loãng xương

CẨN TRỌNG KẺO CHUẨN ĐOÁN OAN LÀ LOÃNG XƯƠNG 
       Giá trị canxi trong khẩu phần ăn của người Việt sau 25 năm không thay đổi, vẫn chỉ đáp ứng 57- 64% nhu cầu canxi của mỗi người, dẫn đến tình trạng thiếu canxi trường diễn. Cùng với đó là tình trạng chẩn đoán oan do chưa có giá trị tham chiếu chỉ số loãng xương cho người Việt.
       Giá trị canxi trong khẩu phần ăn của người Việt sau 25 năm không thay đổi, vẫn ở mức trung bình 500mg/người/ngày, chỉ đáp ứng 57-64% nhu cầu canxi của mỗi người, kéo theo nhiều nguy cơ cho sức khỏe.
       Thông tin trên được  PGS.TS Lê Bạch Mai, Phó viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia cho biết tại Hội thảo khoa học “Giải pháp dinh dưỡng phòng chống loãng xương ở cộng đồng” diễn ra ngày 23/12 tại Hà Nội.
      Tại hội thảo, TS.BS Nguyễn Thị Thanh Hương (BV Đại học Y Hà Nội) cho biết tại Việt Nam, khoảng 25% phụ nữ 50 tuổi trở lên loãng xương ở cổ xương đùi; gần 50% bị loãng xương ở cột sống thắt lưng. Tỷ lệ này thấp hơn Hong Kong, nhưng cao hơn nhiều Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Indonesia… Không chỉ nữ giới mà nam giới cũng bị loãng xương, cứ 10 nam giới thì có một người bị loãng xương cổ xương đùi.
Loãng xương gây nhiều nguy cơ cho sức khỏe,  thậm chí gây tàn phế, gãy xương:
       Trong khi đó trên thế giới, thống kê của Tổ chức Y tế thế giới WHO cho thấy hàng năm có khoảng hơn 50 triệu trường hợp gãy xương có liên quan đến tình trạng loãng xương. “Loãng xương là một trong các bệnh phổ biến nhất trên toàn cầu và đang tồn tại như một vấn đề nghiêm trọng về sức khẻo và đặc biệt là đối với phụ nữ”, BS. TS  Nguyễn Trương Nam, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Y- Xã hội học cho biết.
       Theo PGS Lê Bạch Mai, dinh dưỡng canxi trong khẩu phần ăn thấp là một trong những yếu tố nguy cơ dẫn đến loãng xương. Giá trị canxi trong khẩu phần ăn của người Việt sau 25 năm không thay đổi, vẫn ở mức 500mg/người/ngày. Khẩu phần này chỉ đáp ứng 57-64% nhu cầu canxi của mỗi người; hậu quả dẫn đến tình trạng thiếu canxi trường diễn.
 
       Bên cạnh đó, tình trạng thiếu vitamin D ở Việt Nam rất phổ biến, ở mọi lứa tuổi, đặc biệt ở nhóm phụ nữ 40 tuổi tỷ lệ thiếu vitamin D lên đến 50%. Như vậy, cứ trung bình 2 người phụ nữ lại có 1 người thiếu vitamin D. Trong khi đó, thiếu vitamin D khiến cơ thể không tổng hợp được canxi từ thức ăn cũng là nguyên nhân dẫn đến nguy cơ loãng xương.
       Theo các chuyên gia, từ khoảng 30 tuổi, khối lượng xương ở cả nam và nữa giới đều bắt đầu giảm. Đặc biệt, ở nữ giới giảm nhanh sau khi mãn kinh. Vì vậy, mỗi người cần có chế độ ăn uống hợp lý và lối sống phù hợp để quá trình này có thể giảm chậm hơn
       "Không chỉ khẩu phần thấp canxi và thiếu vitamin D trường diễn, khẩu phần canxi ít ỏi này còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác gây đào thảo canxi rất nhiều. Ví dụ như việc tiêu thụ nhiều protein, thói quen ăn mặn, uống nước có gas... đều là những nguyên nhân đào thải lượng canxi ít ỏi từ khẩu phần ăn hàng ngày ra khỏi cơ thể", TS Mai cho biết.
       Nhất là với phụ nữ trong giai đoạn mang thai nhu cầu canxi trung bình cần 1.200mg/ngày nhưng thực tế khẩu phần ăn hàng ngày chỉ đáp ứng được khoảng 50%, khiến cơ thể phải huy động canxi từ khung xương để cung cấp cho thai nhi. Đây là lý do vì sao các bà bầu thường xuyên bị chuột rút, "nghén" ăn gạch ngói non...
       Trong khi đó hậu quả của thiếu canxi kéo dài đã được chứng minh là có nguy cơ gây rối loạn khoáng hóa tại xương; Giảm mật độ xương và gây loãng xương; Còi xương, co cứng cơ, co giật các cơ. Thiếu canxi lâu dài trong khẩu phần (dưới 600mg/ngày) cũng liên quan đến bệnh tăng huyết áp và ung thư ruột.
       Đề cập đến tác động của dinh dưỡng và loãng xương, tiến sỹ Trương Hồng Sơn - Trung tâm dinh dưỡng và sức khỏe do Viện Nghiên cứu Y-xã hội học phân tích, loãng xương gây ra bởi sự mất khối lượng xương của cơ thể dẫn đến tình trạng xương yếu hơn bình thường. Với sự yếu đi này, những người bị loãng xương có nguy cơ bị gãy xương khi bị ngã. Việc thiếu canxi kéo dài sẽ làm cho cơ thể bị rối loạn khoáng hóa tại xương, thậm chí có trường hợp còn bị còi xương, co cứng cơ, co giật các cơ...
       Những nghiên cứu đã chỉ ra, trên 25% các trường hợp gãy xương chậu sẽ tử vong trong năm đầu và có 25 % các trường hợp gãy xương sẽ không quay lại được về vận động như trước khi gãy xương. Về lâu dài, tiến sỹ Sơn cảnh báo, loãng xương có thể làm những người ở độ tuổi từ 60 tuổi trở đi lùn đi khoảng 15cm và sử dụng các loại thuốc điều trị với chi phí cao.
       Tuy nhiên, dù tỉ lệ loãng xương ở Việt Nam cao nhưng do chưa có giá trị tham chiếu cho người Việt trên các máy đo loãng xương nên nguy cơ chẩn đoán oan là hoàn toàn có thể.
       TS.BS Thanh Hương lấy dẫn chứng về 2 máy đo loãng xương của 2 trung tâm tại TP HCM và Hà Nội. Trong vòng 2 năm có 4.500 nam giới đến đo. Kết quả có 23% được chẩn đoán bị loãng xương nếu sử dụng tham chiếu do hãng chung cấp. Tuy nhiên, nếu sử dụng tham chiếu của người Việt thì có 7% bị loãng xương và sử dụng tham chiếu của Nhật Bản thì là 10%. Như vậy có khoảng 13% người bị chẩn đoán oan tương đương với 730 người.
       “Trung bình điều trị một ca loãng xương người bệnh phải chi trả tối thiểu 10 triệu đồng một năm. Chi phí tiền bạc chưa kể, nhưng người bệnh phải chịu những tác dụng phụ không cần thiết do thuốc gây nên. Tại Việt Nam đã có giá trị tham chiếu về mật độ xương cho người Việt, vì thế khi sử dụng trong lâm sàng sẽ giúp giảm chẩn đoán “oan” điều trị “oan”, giúp chẩn đoán đúng, điều trị trúng để hạn chế những hậu quả do loãng xương gây ra, TS Hương khuyến cáo.
       Để phòng nguy cơ loãng xương các chuyên gia khuyến cáo mỗi người cần đảm bảo đủ canxi và vitamin D trong khẩu phần ăn theo nhu cầu khuyến nghị; Giữ vững cân nặng hợp lý, tập thể dục đều đặn; Không hút thuốc, không sử dụng nhiều rượu bia; Đi khám khi thấy các triệu chứng về xương khớp.
       Tham gia hoạt động ngoài trời để tăng tổng hợp vitamin D bởi nguồn vitamin D có nhiều nhất từ ánh nắng mặt trời, việc tắm nắng vào lúc sáng sớm sẽ rất tốt, giúp xương chắc khỏe.  
 
Dân Trí